Istra u kontekstu političko-vjerskih zbivanja na sjevernom Jadranu od kraja 4. do kraja 6. stoljeća
Istra zbog svojega zemljopisnog smještaja nije bila izravno izložena pustošenjima u 4. i 5. stoljeću, kada je izbjegla građanske ratove i migracijska gibanja te inva- zije barbarskih skupina. Nakon pobjede kršćanstva novoformirana je gradska elita s biskupom na čelu od početka 5. stoljeća vodila rač...
| Permalink: | http://skupnikatalog.nsk.hr/Record/nsk.NSK01001049865/Details |
|---|---|
| Matična publikacija: |
Histria (Online) 8 (2018) ; str. 13-32 |
| Glavni autor: | Zgrablić, Marina (Author) |
| Vrsta građe: | e-članak |
| Jezik: | hrv |
| Predmet: | |
| Online pristup: |
https://doi.org/10.32728/h2018.01 Hrčak |
| LEADER | 06982naa a22003854i 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | NSK01001049865 | ||
| 003 | HR-ZaNSK | ||
| 005 | 20191218143032.0 | ||
| 006 | m d | ||
| 007 | cr|||||||||||| | ||
| 008 | 191213s2019 ci |o |0|| ||hrv | ||
| 024 | 7 | |2 doi |a 10.32728/h2018.01 | |
| 035 | |a (HR-ZaNSK)001049865 | ||
| 040 | |a HR-ZaNSK |b hrv |c HR-ZaNSK |e ppiak | ||
| 041 | 0 | |a hrv |b hrv |b ita |b eng | |
| 042 | |a croatica | ||
| 044 | |a ci |c hr | ||
| 080 | 1 | |a 322 |2 2011 | |
| 080 | 1 | |a 94(497.5) |2 2011 | |
| 100 | 1 | |a Zgrablić, Marina |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Istra u kontekstu političko-vjerskih zbivanja na sjevernom Jadranu od kraja 4. do kraja 6. stoljeća |h [Elektronička građa] / |c Marina Zgrablić. |
| 504 | |a Bibliografske bilješke uz tekst. | ||
| 504 | |a Sažetak ; Riassunto ; Summary. | ||
| 520 | |a Istra zbog svojega zemljopisnog smještaja nije bila izravno izložena pustošenjima u 4. i 5. stoljeću, kada je izbjegla građanske ratove i migracijska gibanja te inva- zije barbarskih skupina. Nakon pobjede kršćanstva novoformirana je gradska elita s biskupom na čelu od početka 5. stoljeća vodila računa o graditeljskoj djelatnosti u gradovima, u prvom redu onoj monumentalnoga karaktera, koja je pridonosila promjeni fizičkoga izgleda grada. Pritom se lokalne specifičnosti ističu kao jedan od važnijih čimbenika u procesu promjena, kao i trajanja već postojećih antičkih vrijed- nosti u političkom i vjerskom životu. Međutim, novije studije naglašavaju kako pre- obrazbe postrimskih gradova nisu posljedica isključivo intenzivne kristijanizacije. Upravo je pojava novih pripadnika gradske elite bila povezana s predstavnicima državnih vlasti. Ovu pojavu možemo uočiti već u kasnom Rimskom Carstvu te u vri- jeme barbarskih država Odoakra i Teodorika. Međutim, ona se na području Istre ipak najjače očituje za vrijeme Bizanta, kada je intenzitet odnosa političkoga i vjerskoga u postrimskim kasnoantičkim gradovima najprisutniji, a prepoznati ga možemo zahvaljujući većem broju povijesnih izvora materijalnoga i pisanoga karaktera. Događaji koji su uslijedili nakon bizantsko-gotskoga rata i Justinijanove rekonkvi- ste bivših arijanskih područja između 535. i 555. predstavljali su ujedno i reakciju bizantskoga političkog vrha i Crkve. Ona je ponajprije bila usmjerena na uklanjanje ostataka arijanskoga krivovjerja te podizanje novih kršćanskih objekata čiji su inicijatori bili sam car Justinijan, a zatim biskupi, državni dužnosnici i pripadnici aristokracije. Justinijanovo osvajanje područja Ostrogotskoga Kraljevstva između Alpa i Jadranskoga mora, uključujući i Istru, uzrokovalo je ne samo socijalno-političku nego i vjersko-političku promjenu. | ||
| 520 | |a Grazie alla sua posizione geografica, l’Istria non fu direttamente esposta ai saccheggi del IV e V secolo, evitando in quel periodo le guerre civili e i movimenti migratori e le invasioni dei gruppi di barbari. Dopo il trionfo del cristianesimo, dall’inizio del V secolo l’elite cittadina appena formatasi e capeggiata dal vescovo si occupò dell’attività edilizia nelle città, in primo luogo di quella di carattere monumentale che contribuì al cambiamento dell’aspetto fisico della città. In questo contesto le specificità locali figurano come uno dei fattori più importanti nel processo di trasformazione e del mantenimento dei valori dell’antichità già esistenti nella vita politica e religiosa. Tuttavia, le nuove ricerche sottolineano il fatto che la trasformazione delle città post-romane non fu conseguenza esclu- sivamente dell’intensiva cristianizzazione. È stato appunto l’avvento dei nuovi membri dell’elite cittadina ad essere in collegamento con i rappresentanti del potere statale. Questo aspetto può essere rilevato già nel periodo del tardo Impero romano e durante gli stati barbari di Odoacre e Teodorico, eppure, sul territorio dell’Istria esso si manifesta più nettamente durante il dominio di Bisan- zio quando l’intensità dei rapporti tra politica e religione è più presente nelle città post-romane tardo antiche e lo possiamo riconoscere grazie ad un numero maggi- ore di fonti storiche materiali e scritte. Gli avvenimenti successi dopo la guerra bizantino-gotica e la riconquista di Giustiniano degli ex territori ariani tra il 535 e il 555 rappresentavano allo stesso tempo anche la reazione del vertice politico e della Chiesa. Essa fu in primo luogo volta alla rimozione dei resti dell’eresia ariana e la costruzione di nuovi edifici cristiani i cui iniziatori furono lo stesso imperatore Giustiniano prima e i vescovi, i funzionari statali e i rappresentanti dell’aristocrazia poi. | ||
| 520 | |a Owing to its geographical location, Istria was not directly exposed to the devasta- tion in the fourth and fifth centuries, when it avoided both the civil wars and the migratory movements accompanied by invasions of wandering barbarian tribes. After the victory of Christianity, newly created city elites, with the bishop at the helm, had, since the early fifth century, managed the construction activities in cities, primarily relating to monumental projects, which altered the physical appearance of the cityscape. Local peculiarities are often considered as one of the most import- ant factors both for the process of change and for the endurance of the preexist- ing values in political and religious life. Recent studies, however, suggest that the transformation of post-Roman cities was not exclusively a consequence of intense Christianization. The emergence of the new city elite was the result of a conscious effort by the representatives of state authorities. This phenomenon is noticeable as early as the Late Roman Empire and persisted during the times of the barbar- ian states of Odoacer and Theoderic. In Istria it is most evident during Byzantine reign when the intertwining of political and religious spheres is the clearly visible in post-classical urban centres. This phenomenon can be detected thanks to a greater number of written and material sources. The events that took place in the aftermath of the Byzantine-Gothic war and Justinianʼs reconquest of the former Arian regions between 535 and 555 were an intentional reaction of the Byzantine political and religious power centres. Their primary objective was the cleansing of the vestiges of the Arian heresy, followed by the construction of new Christian edifices. The spon- sors of these building projects were Justinian himself, then bishops, state officials and members of the aristocracy. | ||
| 653 | 0 | |a Političko-vjerska zbivanja |a Kršćanstvo | |
| 653 | 4 | |a 4.-6. st. | |
| 653 | 5 | |a Istra |a Sjeverni Jadran |a Ostrogotsko Kraljevstvo | |
| 773 | 0 | |t Histria (Online) |x 1849-5699 |g 8 (2018) ; str. 13-32 |w nsk.(HR-ZaNSK)000891008 | |
| 981 | |b Be2019 |b B01/19 | ||
| 998 | |b dalo1912 | ||
| 856 | 4 | 0 | |u https://doi.org/10.32728/h2018.01 |
| 856 | 4 | 0 | |u https://hrcak.srce.hr/224666 |y Hrčak |
| 856 | 4 | 1 | |y Digitalna.nsk.hr |